घरजग्गा कारोबारमा मन्दी आएपछि व्यवसायीहरुले ‘किस्ताबन्दी’को योजना अघि सारेका छन् । कारोबारमा मन्दी आएपछि अब विस्तारै व्यवसाय चलायमान बनाउन काठमाडौँ उपत्यका र उपत्यका बाहिरका ठूला शहरहरुमा किस्ताबन्दीमै घरजग्गा बिक्रिको योजना सार्वजनिक हुन थालेका छन् ।व्यवसायीहरुले २० देखि ४० प्रतिशत ‘डाउन पेमेन्ट’मा १२ देखि १५ प्रतिशत ब्याजदरमा घडेरी बिक्रि थालेका छन् । किस्ताबन्दीमा घडेरी बिक्रि मात्रै नभई व्यवसायीहरुले ५ वर्षका लागि सहकारीबाट १२ देखि १५ प्रतिशत ब्याजदरमा ऋण पनि मिलाईदिने गरेका छन् ।जग्गामा किस्ताबन्दीः नयाँ अभ्याससंस्थागत व्यवसायीहरूले हाउजिङमा किस्ताबन्दीको सुविधा दिँदै आएका थिए । निर्माण सुरु भएपछि बुकिङ खोल्दा निश्चित प्रतिशत रकम लिएर बाँकी रकम निर्माण सकिएर हस्तान्तरणको समयमा लिने गर्थे ।तर, अब उपत्यकामै घडेरीमा पनि किस्ताबन्दीको अभ्यास सुरु भएको छ । काठमाडौँबाहेक भक्तपुर र ललितपुरमा ४० प्रतिशतसम्म डाउन पेमेन्ट लिएर व्यवसायीहरुले किस्ताबन्दीमा घडेरी बेचिरहेका छन् ।यसअघिःघरजग्गा कारोबारमा यसरी फस्दैछन् नयाँ कारोबारी‘किस्ताबन्दीको मोडल गाडी, बाइक किनेको जस्तै हो’ एकजना व्यवसायीले बिजपाटीसँग भने, ‘निश्चित प्रतिशत डाउनपेमेन्ट गरेपछि महिना महिनामा किस्ता तिर्दा ५ वर्षमा घडेरी आफ्नै हुन्छ, यो नयाँ अभ्यास हो, अब यसलाई फैलाउनुपर्छ ।’एकमुष्ट तिर्न पर्दैन, ब्याज जोडिन्छमानौँ, २० लाख रुपैयाँको घडेरी किन्दा सुरुमा २० प्रतिशत डाउनपेमेन्ट गरियो भने सुरुमा ४ लाख तिर्नुपर्छ । बाँकी १६ लाख रुपैयाँ कम्पनीहरुले १२ प्रतिशत ब्याजमा ‘फाइनान्सिङ’को सुविधा मिलाईदिन्छन् । १६ लाखको १२ प्रतिशत ब्याजदरले ५ वर्षका लागि ऋण लिँदा मासिक ४२ हजार जति तिर्नुपर्छ । तर, सुरुमै ४० प्रतिशत डाउनपेमेन्ट गरेको अवस्थामा यो रकम करिब आधाले घट्छ ।यो पनिःघरजग्गामा कडाईः सिमेन्ट र डण्डीसहित दर्जनौँ उद्योग थला पर्दै, लाखौँको रोजगारी गुम्दै‘किस्ताबन्दीमा घडेरी किन्नु भनेको गाडी तथा मोटरसाइकल किन्नु जस्तै हो । किनभने, सुरुमा जति धेरै डाउनपेमेन्ट गर्यो, उति नै किस्ता थोरै तिर्नुपर्छ’ ललितपुरका एक जना घरजग्गा व्यवसायी भन्छन् । नियमित आम्दानी हुनेलाई सहजअहिले रेमिट्यान्स आप्रवाह घटेको छ । नेपालमै नियमित (मासिक) ५० हजारमाथि आम्दानी हुनेहरुले पनि घरजग्गा जोड्न सक्ने अवस्था छैन । घरजग्गा जोडन् चाहनेहरुको पनि साथमा अहिले पैसा नहुँदा कारोबार सुस्ताएको छ । त्यसकारण नियमित कम्तीमा २० हजार किस्ता तिर्न सक्ने गरि आम्दानी गरिरहेको व्यक्तिले सहजै किस्ताबन्दीमा जग्गा जोड्न सक्ने विश्वास व्यवसायीहरुको छ ।यो पनिःउपत्यकामा फुकुवा हुन लागेको १ लाख ३० हजार रोपनी जग्गामा हाउजिङ डेभलपर्सको नजर !
