पर्यटक घुमाएरै कुमरोज मध्यवर्ती सामुदायिक वनले कमायो सवा करोड

वैशाख १८, चितवन । गत वर्षदेखि महामारीको रुपमा फैलिएको कोभिड १९ले पर्यटन क्षेत्र थलिरहेको बेला चितवनको पर्यटकीय गन्तव्य कुमरोज मध्यवर्ती सामुदायिक वनले भने उल्लेखनीय आम्दानी गरेको पाइएको छ  । चालू आर्थिक वर्ष २०७७/ ०७८मा चितवनको खैरहनी नगरपालिका १३ स्थित उक्त सामुदायिक वनले आन्तरिक पर्यटक घुमाएरै करोडभन्दा बढी आम्दानी गरेको छ ।उक्त सामुदायिक वनले  चालू आवको नौ महीनामा १ करोड २५ लाख रुपैयाँ आम्दानी भएको बताएको छ । सामुदायिक वनका अध्यक्ष गणेश बहादुर श्रेष्ठले कोभिड कहरका बीच पनि सामुदायिक वनले राम्रो आम्दानी गरेको  बताए । वनमा चालू आवको कात्तिकबाट मात्रै पर्यटकको आवागमन शुरु भएको थियो । कोभिड १९ का कारण बाह्य पर्यटक आउने अवस्था छैन । अहिले फेरी कोभिडको दोस्रो लहर शुरु भएको छ । उनले भने, सेवा सञ्चालन भएपछि हामीले पछाडि फर्केर हेर्नु परेन ।’ उनका अनुसार बिगतका वर्षमा भन्दा चालू आवमा ६० प्रतिशतले कमी आएको छ । बिगतमा भन्दा यस वर्ष पर्यटन आवागमन प्रभावित भयो, आम्दानी पनि पहिलेभन्दा ६० प्रतिशतले कमी आयो, उनले भने, तर कोभिड १९ का बीच पनि १ करोड २५ लाख रुपैयाँ आम्दानी राम्रै हो । ’ गत आर्थिक वर्ष २०७६/ ७७ मा उक्त सामुदायिक बनले २ करोड रुपैयाँ आम्दानी गरेको  थियो । उक्त आर्थिक वर्षमा पनि कोरोनाले प्रभाव पारेको थियो । त्यसअघि आर्थिक वर्ष ७५/ ७६ मा वनले ४ करोड रुपैयाँ आम्दानी गरेकोे थियो । चालू आर्थिक वर्षको आम्दानी भने सबै आन्तरिक पर्यटकबाट मात्रै भएको हो । कुमरोज आउने पर्यटकका लागि जीप र हात्ती सफारीको व्यवस्था छ । जिप सफारी विसं २०७४ पुस  ११ गतेबाट शुरु गरिएको हो । हात्ती सफारी भने विसं २०४८ सालबाट नै शुरु भएको थियो । अहिले १२ ओटा निजी हात्तीले पर्यटक घुमाउने गरेका छन् ।  सामुदायिक वनमा पर्यटकका लागि  ९० ओटा जिपको लागि स्वीकृती भए पनि अहिले ५६ ओटा मात्रै सञ्चालनमा छन् । जसमा कुमरोजको मात्रै ३० ओटा रहेका छन् भने २६ ओटा कुमरोज कठारको संयुक्त जीप सफारी रहेको छ । जिपका लागि प्रवेश शुल्क १ हजार ५०० रुपैयाँ राखिएको छ । सामुदायिक वन भित्र चार ओटा मचान छन् । जसमध्ये दुई ओटा चालू अवस्थामा छन् भने दुई ओटा निर्माणाधीन अवस्थामा छन् । यस्तै सामुदायीक वन भित्रै बास बस्ने व्यवस्थासहितको मचान पनि रहेको छ । मचानमा आन्तरिक पर्यटकको हकमा एक रातको प्रतिव्यक्ति ६०० रुपैयाँ तथा बाह्य पर्यटकलाई एक रातको प्रतिव्यक्ति १ हजार रुपैयाँ शुल्क लिने गरेको उनले बताए ।    आम्दानी संरक्षण र सामाजिक विकासमा   कुमरोज सामुदायिक वनले पर्यटक घुमाएर गर्ने आम्दानी पूर्वाधार निर्माण र सामाजिक विकासमा गर्ने गरेको छ । हरेक वर्ष हुने आम्दानी स्थानीय क्षेत्रको बिकास  वनको संरक्षण लगायतका क्षेत्रमा खर्चिने गरिएको अध्यक्ष श्रेष्ठले बताए । उनका अनुसार आम्दानीको ६० प्रतिशत संरक्षणमा तथा ४० प्रतिशत पूर्वाधार निर्माणमा खर्च गरिन्छ । वन संरक्षणका लागि क्रंक्रिट वाल निर्माण गरिएको छ । प्रदेश सरकारको समेत सहयोगमा २ दशमलव ५ किलोमिटर क्रंक्रिट वाल निर्माण गरिएको छ । यस्तै २०० हेक्टरमा घाँसे मैदान तयार पारिएको छ । चालू आर्थिक वर्षमा मात्रै सामुदायिक विकासका लागि २५ लाख रुपैयाँ छुट्टाइएको छ । सामुदायिक वनले खाने पानीको धारा जडानका लागि प्रतिघर उपभोक्तालाई ६ हजार रुपैयाँ अनुदान उपलब्ध गराउँदै आइरहेको उनले वताए । अहिलेसम्म स्थानीय १५० घर धुरीले ६ हजार रुपैयाँको दरले अनुदान रकम लिइसकेका छन् । यस्तै उक्त सामुदायिक वनले किसानलाई दूधमा पनि प्रतिलिटर ५० पैसा अनुदान दिंदै आइरहेको छ । चालू आवमा अहिलेसम्म दूधमा किसानलाई १४ लाख रुपैयाँ अनुदान दिसकेको छ । यसबाहेक विपन्न वर्गलाई ५ देखि ३० हजार रुपैयाँसम्मको बिरामी खर्च र सुत्केरीलाई २ हजार रुपैयाँको दरले पोषण खर्च पनि दिने गरिएको वनका अध्यक्ष श्रेष्ठले बताए  । त्यसैगरी चालू आवमा स्थानीय सामुदायिक विद्यालयहरुलाई वनले १५ लाख रुपैयाँ सहयोग उपलब्ध गराएको  छ । यसबाहेक स्थानीय स्तरमा पूर्वाधार विकास निर्माणका लागि पनि सहयोग गर्ने गरिएको उनको भनाइ छ ।