नेपालमा कुखुराको मासु, अन्डा र चल्लाको व्यावसायिक उत्पादन भए पनि यसले उत्पादन र बजार व्यवस्थापनमा स्थायित्व प्राप्त गर्न सकेको छैन ।
कुखुराको मासु तथा अन्डामा आत्मनिर्भर रहेको भनिए पनि यसको व्यवसायमा हुने अस्थिर मूल्य निर्धारणले नै स्थायित्वमा समस्या देखिएको हो । पोल्ट्री व्यवसायी तथा नेपाल ह्याचरी सङ्घका केन्द्रीय अध्यक्ष टीकाराम पोख्रेल कुखुराजन्य वस्तुमा देखिएको मूल्यमा उतारचढावले समस्या आएको बताउनुहुन्छ ।
अहिले चितवनमा ३५० रुपियाँ क्रेटका हाराहारीमा अन्डा बिक्री भइरहेको छ । चितवनमा गत वैशाख–जेठतिर प्रतिकिलो सय रुपियाँ हाराहारीमा रहेको जिउँदो कुखुरा अहिले बढेर २१० रुपियाँ किलोभन्दा माथि छ । कुखुराको मासु ३३० रुपियाँ किलोमा बजारमा कारोबार भइरहेको छ ।
यस्त अहिले बोइलर चल्ला ७० रुपियाँ प्रतिगोटा र लेयर्स चल्ला १२५ रुपियाँ प्रतिगोटा कारोबार भइरहेको छ । “भाउ आयो भनेर सबै कुखुरामै केन्द्रित हुन्छन् अनि फेरि मूल्य गिरावट आएपछि सबै विस्थापित हुने अवस्था जबसम्म रहन्छ तबसम्म यसले व्यवसायमा दीर्घकालीन असर पार्छ,” उहाँले भन्नुभयो ।
नेपाल कुखुरा व्यवसाय मञ्चका कार्यकारी निर्देशक शिवप्रसाद बराल कुखुरापालनमा आधुनिकीकरण र व्यवसायीकरणले यसलाई आत्मनिर्भर बनाए पनि यो अझै व्यावसायिक नभइसकेको तर्क गर्नुहुन्छ । खुला सीमाका कारण अवैध रूपमा भित्रिने भारतीय कुखुराले प्रभाव पारेको उहाँको अनुभव छ । “उत्पादकदेखि उपभोक्तासम्म पुग्ने व्यापारिक च्यानल धेरै भएका कारण उपभोक्ताले उचित मूल्यमा अन्डा र मासुको उपभोग गर्न नपाएको अवस्था छ,” उहाँले भन्नुभयो।