नेपालको प्रजातन्त्रिक आन्दोलनले लामो समय पार गरिसकेको छ । नेपालको एकीकरणको प्रादूर्भाव भएसँगै आधुनिक राज्य प्रणालीको विकासको चरण आज पनि यथावत् छ । सन् १९५० अघि जहानियाँ राणा शासनको अन्त्य गर्न विभिन्न तह, तप्कामा देशभित्र र बाहिर राजनीतिक अभियानको थालनी भएको थियो । राजनीतिक समाज तीन खेमामा स्पष्ट विभाजित देखिन्छ । जसमा राष्ट्रवाद, समाजवाद र साम्यवादमा आधारित राजनीतिक विचारधाराको द्वन्द चलायमान छ ।
